Suudi Arabistan resmi istatistik kurumunun verilerine göre ülke genelinde evlilikler 2020 yılında %8.9 oranına yükselirken, 2019 yılında %12.7 olarak kaydedilen boşanma oranları 2020 de %13,8’e yükselmiştir.
Soru: Muhâlea yapılırken erkeğin kadına verdiği tüm malların erkeğe iade edilmesi gerekli midir?
Cevap: Erkeğin kadına verdigi mallar kadın tarafından kabzedilmiş ve kayıt altına alınmışsa kadının mülkü sayılır. Karşılıklı rızaya dayanan bir muhâlea olursa eşlerin üzerinde anlaştığı bir bedel gerekir. Bu bedel erkeğin kadına verdigi mallar olabilir ya da başka bir şey de olabilir. Bu şekildeki muhâlea sahihtir. Hatib eş-Şirbini Muğni’l- Muhtâc’ta şöyle demiştir: Bakara suresi 229. ayetinde geçen “Eğer Allah’ın kurallarına uymamalarından korkarsanız, kadının evlilikten kurtulmak için bir meblâğ vermesinde taraflara bir vebal yoktur.” ifadesinin umumundan -az olsun çok olsun deyn olsun ayn olsun veya menfaat olsun- hul’ bedeli sahihtir. Erkek hul’ bedeli almazsa muhâlea geçersiz olur ve ric’i talak meydana gelir. Şeran kabul edilen her şey sulh bedeli olabilir. Ürdün Ahvali Şahsiyye kanununun 114. Maddesi b fıkrasına göre ” Kadın tüm haklarından feragat edip kocasından teslim aldığı mehri geri vermesi halinde mahkeme eşlerin arasını düzeltmeye çalışır. Bunu sağlayamazsa eşlere iki hakem tayin ederek otuz günü aşmayacak sürede aralarını bulmak için görevlendirir. Araları düzelmezse mahkeme eşlerin ayrılmasına hükmeder.
Suudi Arabistan Adalet Bakanlığı Şeml projesi yetkilisi Hasan Valbî katıldığı bir televizyon programında projenin işleyişi hakkında bilgiler verdi.
Hasan Valbî Proje kapsamında uluslararası standartlara uygun olarak kurulan çocuk ziyaret evlerinin alanlarında uzman psikolog ve sosyologlar ile hizmet verdiğini ifade etmiştir. Valbî, Bakanlığın proje kapsamında çocukların ebeveynleri ile görüşmesi için uygun ortam hazırlamasının yanında bu evlerde çalışan alanında uzman psikologlar yardımıyla mahkeme kararı gereği uzun süredir görmediği anne veya babasından biri ile görüşmek zorunda kalan çocukların süreci en az stresle geçirmeleri için gerekli desteği almalarına da imkân sağladığının altını çizmiştir.
Hasan Valbî’nin açıklamalarına göre Şeml projesi çocuk ziyaret evleri açıldığı günden itibaren toplam 40.000 kişiye hizmet vermiş ve çalışmalarında %100 lük bir başarıya imza atmıştır.
Şeml Projesi
Şeml Projesi Suudi Arabistan Adalet Bakanlığı’nın Çalışma ve Sosyal Kalkınma Bakanlığı iş birliği ile başlattığı ayrılan eşlerin çocukları üzerinde mahkeme kararı ile kesinleşen ziyaret, görüş[1] veya velayet hakkının intikali haklarının uygulanması için uygun ortamlar oluşturma projesidir.
Projenin ana hedefi çocuk vilayeti hakkında alınan mahkeme karalarının Adalet Bakanlığı binaları veya karakollarda uygulamasının çocuklara verdiği zararı ortadan kaldırmaktır.
Bu amaç için kurulan 19 özel merkez 2020 ocak ayı itibariyle hizmete girmiştir. Çocukların kendilerini rahat hissedeceği bir şekilde tasarlanan bu merkezlerde çocukların anne veya babaları ile rahat bir ortamda bir araya gelmelerine imkân sağlanmaktadır.
Merkezde çalışan aralarında psikolog ve sosyologlarında bulundu görevliler çekişme konusu olan davada kâdının ihtiyaç duyması durumunda tarafların psikolojisi hakkında bilgileri rapor etme görevini de üstlenmektedir.
Proje kapsamında, merkezde çalışan alanında uzman yetkililerin taraflara sağladığı profesyonel destek sayesinde velayet hakkının istismarı davalarının mahkeme üzerinde oluşturduğu yükün de azaltılması hedeflenmektedir.
Şeml Projesi hakkında ayrıntılı bilgiler edinmek için tıklayınız
[1] Çocukla yanlız kalma hakkı olmayan ebeynden birinin çocuğunu görme hakkı.